Hou ‘m rechtop

Twee kleine rubberen contactvlakken tussen jou en de weg zorgen ervoor dat je rechtop blijft staan en de gewenste richting op gaat. Zorg goed voor je banden met deze tips

TEKST DOOR RAY PETRY

De bandenspanning moet regelmatig worden gecontroleerd, maar hoe vaak is ‘regelmatig’ precies? Dat hangt ervan af. Als je elke dag rijdt, is het misschien een keer per week. Voor weekendtrips controleer je vóór die eerste rit van het weekend. Ga je een grote reis maken, dan check je voordat je vertrekt. Controleer de banden koud – dat wil zeggen voordat je gaat rijden of zelfs voordat je je motorfiets in de zon zet. Neem altijd de bandenspanningen die in de gebruikershandleiding staan als uitgangspunt, niet die op de zijwand van de band worden vermeld als maximale spanning. Zorg dat je weet hoe je banden eruitzien als ze goed zijn opgepompt en kijk ernaar voor je op je motorfiets stapt. Als je iets vreemds opmerkt, zoals dat er minder ruimte is tussen de velg en de grond, of als de band een groter contactvlak heeft dan je gewend bent te zien, controleer dan je bandenspanning. De band heeft mogelijk een lek of een snee opgelopen tijdens de rit naar deze stop. Het is beter om erachter te komen wat er aan de hand is voordat je verder gaat. Er komt meer kijken bij het onderhouden van je banden dan alleen het bijhouden van de bandenspanning. Controleer ook regelmatig de staat van jouw banden. Verschijnen er scheurtjes in de zijkant van de band? Zit er iets klem in het loopvlak? Scheurtjes in het loopvlak? Beschadigd loopvlak? Versleten loopvlak kan worden gecontroleerd door te zoeken naar slijtage-indicatoren, dit zijn kleine bruggetjes in de groeven van de band.

Veel fabrikanten hebben markeringen op de zijwand aangebracht die naar de slijtage-indicatoren in het loopvlak wijzen. Volg deze markeringen over het loopvlak en zoek naar de indicatoren diep in het loopvlak. Doe dit over de hele band en de hele omtrek. Wanneer het loopvlak zo afslijt dat de slijtage-indicator van het loopvlak gelijk ligt met het oppervlak van het loopvlak, is het tijd voor een nieuwe band. Daarbij moet je rekening houden met je rijgewoonten. Als je een weekend- of forensrijder bent, kun je precies het juiste moment plannen wanneer je je motorfiets kunt missen voor een bandenwissel. Als je echter binnenkort een grote toertocht gaat maken, kun je voor het begin van de reis nieuwe banden overwegen. Zelfs als het loopvlak zich niet bij de slijtage-indicator van het loopvlak bevindt, kan het daar halverwege je rit komen. Heb je een geplande stop waarbij je eventueel banden kunt wisselen? Is er een dealerbedrijf in de buurt? Hebben zij jouw bandenmaat op voorraad en hebben ze de tijd om je banden te monteren? Soms is het beter om een band eerder te verwisselen dan nodig is om stilstand tijdens een epische rit te voorkomen. Terwijl je naar de staat van het bandenprofiel kijkt, moet je ook alert zijn op cupping. Cupping is ongelijkmatige slijtage van het loopvlak, die kan worden veroorzaakt door verschillende dingen, zoals onjuiste belasting, onjuiste bandenspanning of balhoofdlagers die niet aan de specificaties voldoen. Cupping kan worden herkend door met je open hand evenwijdig aan en loodrecht op de band over het loopvlak te vegen. Behalve de randen van het loopvlak, zal de band glad aanvoelen als deze vrij is van cupping; als je golvingen en inconsistenties voelt, heb je een gecupte band en moet je de oorzaak verhelpen en de band vervangen.

Er komt meer kijken bij het onderhouden van je banden dan alleen het bijhouden van de bandenspanning

Controleer vervolgens op inkepingen en spleten in het loopvlak. Ruwe oppervlakken, kuilen, gebroken randen en puin kunnen het loopvlak van de band en zelfs het karkas van de band beschadigen en gevaren op de weg zijn niet altijd te vermijden. Terwijl je naar jouw banden kijkt, moet je zorgvuldig controleren op dit soort schade. Hoewel de meeste slechts hinderlijke slijtage zijn, kunnen sommige ernstiger zijn en vragen ze vervanging van de band. Vraag bij twijfel aan jouw serviceteam na wat je hebt ontdekt.

De leeftijd van banden is een andere belangrijke overweging, dus het is van cruciaal belang om te weten hoe je de leeftijd van je banden kunt bepalen. Kijk ook eens simpelweg naar de zijwanden van je banden. Als er barstjes of groefjes te zien zijn, is dit een indicatie van veroudering omdat het rubber begint af te breken. In de VS moet de fabricagedatum op de zijwand van de band worden vermeld, dus zoek naar deze gedrukte nummers die het jaar en de dag aangeven waarop de banden zijn gegoten. Net als brood verouderen banden, en hoe nieuwer ze zijn als je ze monteert, hoe beter. Bandenfabrikanten noemen over het algemeen vijf jaar als de aanbevolen tijd om ze te vervangen. Als je veel kilometers maakt, moet je wellicht de banden een of meerdere keren per jaar vervangen, dan hoef je je hier geen zorgen over te maken. Maar motorrijders die maar een paar duizend kilometer per jaar rijden, let op: Als je vijf jaar met een set banden doet, kom je misschien in de vervangingszone voordat het loopvlak aangeeft dat een bandenwissel nodig is. Oude datumcodes gaan meestal gepaard met fijne scheurtjes in de zijwanden. De rubbersamenstelling verandert ook – rubber verhardt door blootstelling aan lucht en zonlicht, waardoor je minder tractie en verminderde rem- en bochtprestaties krijgt in vergelijking met een nieuwere versie van exact dezelfde band. Zet een vingernagel in het loopvlak: zie je de afdruk of is het rubber verhard? Verhard rubber geeft aan dat het tijd is voor nieuwe banden, ook al is er mogelijk nog voldoende profiel. Hoe zorg je voor het meest verse rubber? Banden kopen bij een drukke dealer minimaliseert meestal het risico; ze zijn vaak snel door hun bandenvoorraad heen, wat voor jou betekent dat je verse banden krijgt. Als je je hier zorgen over maakt, vraag het dan na als je je motorfiets inlevert – beter om erachter te komen voordat de banden zijn gemonteerd dan wanneer je motorfiets klaar is. Het repareren van een band d.m.v. een plug is een controversieel onderwerp, maar de vraag is of je leven en je motorfiets afhankelijk wilt maken van een plug. Bandenfabrikanten ontmoedigen over het algemeen het pluggen van banden, met enkele uitzonderingen. De uitzonderingen worden meestal bepaald door de grootte van het lek in de band en waar dit zich bevindt ten opzichte van het loopvlak en de zijwand. Afgezien van alle uitzonderingen, zitten de meeste reparatiewerkplaatsen aan de verkeerde kant van ‘niet doen!’ In de praktijk zijn bandenpluggen oké voor afgelegen situaties waar je alleen van de snelweg af hoeft en naar een dealer hoeft te rijden voor een nieuwe band. Het pluggen van een band vereist een plug-kit, een luchtcompressor en wat spierkracht. Het is misschien minder gedoe om hulp te vragen en van de weg af te gaan in plaats van langs de kant van de weg onder je motorfiets te kruipen om de plug aan te brengen en de band op te pompen! Als je overweegt een plug-kit mee te nemen, moet je eerst weten wat voor wielen je hebt. Spaakwielen hebben vaak een binnenband en kunnen niet worden gerepareerd met een plug, terwijl gegoten wielen tubeless zijn en een plugreparatie mogelijk maken. Hoe dan ook, beschouw een reparatie met een plug als een noodoplossing om hulp te krijgen door met lage snelheid rechtstreeks naar de dealer te rijden voor een bandvervanging.

Soms is het beter om een band eerder te verwisselen dan nodig is om stilstand tijdens een epische rit te voorkomen

Als het tijd is om nieuwe banden te kopen, zijn laadvermogen, snelheidswaarden en samenstelling goede gesprekspunten bij de servicebalie. Vergewis je ervan dat jouw dealer jou alleen banden aanbiedt die geschikt zijn voor de maximale belasting en snelheden van jouw motorfiets. Deze twee classificaties zijn ook gecodeerd op de zijwand van de band, maar belangrijker nog, ze worden gespecificeerd door de motorfietsfabrikant. Samenstellingen – de mix van rubber en additieven in het gietproces – bepalen hoe een band zich gedraagt en slijt. Zoals zoveel dingen in het leven, is ook dit een onderwerp waar je niet alles kunt hebben. Banden die goede grip hebben, slijten doorgaans sneller en vice versa. Vraag je dealer naar banden die voldoen aan jouw behoeften voor wat betreft slijtage, uitstekende tractie of prestaties bij nat weer. Nadat je nieuwe banden hebt gekregen, moet je het eerst rustig aan doen. Nieuwe banden worden niet ingereden; ze hebben vanuit de mal een gladde afwerking die weinig grip biedt. Ze kunnen ook nog een lossingsmiddel bevatten waardoor ze gemakkelijk uit de mal kunnen worden verwijderd, maar ze minder grip hebben op de weg. Ten slotte moet zelfs de meest zorgvuldig geïnstalleerde band zich op de velg ‘zetten’; met andere woorden, een deel van de band kan nog niet volledig aansluiten op de velg. Dit betekent dat je het rustig aan moet doen – je motorfiets zal misschien niet de bocht nemen of stoppen zoals verwacht totdat je de gladde laag eraf hebt gereden. Leun met de motorfiets met lage snelheden naar links en rechts om het volledige loopvlak te verruwen; terwijl je rijdt, zal de band zich ook eventueel verder kunnen zetten.

Draairichting is erg belangrijk bij motorbanden. De hieldraden en gordellagen worden in de mal gelegd en opgebouwd, specifiek voor voor of achter en voor de draairichting. Bandenfabrikanten hebben rotatie-indicatoren op de zijwand aangebracht om technici te helpen bij het monteren van banden. Als je ooit ziet dat de pijl de verkeerde kant op wijst, laat dat dan meteen verhelpen. Autobanden op een motorfiets zien er misschien edgy uit, maar zijn geen slim idee. Er zijn zelfs websites die pleiten voor autobanden op een motorfiets, maar er zijn ook websites die beweren dat de aarde plat is. De waarheid is dat motorbanden zijn ontworpen voor motorfietsen, autobanden zijn niet ontworpen om over te hellen en de aarde is niet plat, dus houd autobanden over aan auto’s.

Ten slotte wordt, in tegenstelling tot vierwielige voertuigen, het spuiten van bandenbeschermers op de zijwanden van motorbanden afgeraden. Bandbeschermers zijn meestal behoorlijk glad, dus dat wil je niet op je contactvlak of op je remmen. Als je erop staat een bandbeschermer te gebruiken, spuit die dan op een applicator en breng het dan voorzichtig alleen op de zijwand aan.

Met een beetje nadenken en periodieke controles kun je genieten van de rit, in de wetenschap dat het met je banden wel goed zit. Dus, zorg voor je banden en zij zorgen voor jou.

Ray Petry is een Certified Riding Academy Coach en lid van het Riding Academy™ -team van Harley-Davidson® Motor Company, gevestigd in Milwaukee.

---

Trefwoorden: