Stevig en stoer

We dit keer aandacht aan het kledingstuk dat hét symbool is geworden van de motorfietscultuur: het zwarte leren jack

Het zwarte leren jack. Iedereen die zo’n jack ziet denkt meteen aan rebels zijn en rock-’n-roll. Zelfs varianten op het klassieke model stralen iets uit van ‘bemoei je er niet mee’. Maar wanneer is dat allemaal begonnen en hoe is het gekomen dat zo’n gewoon jack zo’n culturele lading heeft gekregen?

In het begin van de 20ste eeuw, met de komst van motorfietsen en vliegtuigen waarin de piloot in een open cockpit zat, ontstond de behoefte aan beschermende leren jassen. Die jassen waren de voorloper van het zwarte leren motorjack. Mannen en vrouwen kozen voor leren kleding, die ze kochten via een gespecialiseerde catalogus, maar later ook steeds meer in de grote warenhuizen.

Leren kleding werd populair onder motorrijders. In de jaren twintig bood Harley-Davidson^® in de catalogus Onderdelen & Accessoires een jas in driekwart lengte aan en een korter ‘sportjack’. Het sportjack bleef in trek in de jaren dertig en veertig.

Het ‘bomberjack’ dat de piloten droegen tijdens de Tweede Wereldoorlog, had een grote invloed op de nieuwe modellen van het leren motorjack. In deze tijd werden de jacks ook voor het eerst gepersonaliseerd. Het werd een gewoonte onder de bemanningsleden om het logo en de naam van hun vliegtuig op hun jack aan te brengen.

Na de oorlog ontstond het bikersjack dat we nu nog steeds kennen: een nauw aansluitend jack met functionele details, zoals ritszakken in de vorm van een D, nauw toelopende mouwen met een ritssluiting en drukknopen op de kraag. Er werden verschillende modellen voor mannen en vrouwen aangeboden.

In 1947 bood Harley-Davidson de eerste versie aan van wat de klassieke ‘Cycle Champ’ zou worden, uitgevoerd in paardenleer. Bedrijven die accessoires produceerden, zoals Buco en Beck, en speciaalzaken zoals Langlitz, Trojan en Schott, verkochten variaties van het klassieke model, evenals de nationale merken zoals Sears, J.C. Penney en Montgomery Ward.

In deze periode werd het zwarte leren jack verbonden aan allerlei culturele betekenissen. Vanaf de dag dat Marlon Brando op het witte doek verscheen in The Wild One in 1953, droegen alle stoere mannen in de film – de schurken, maar ook de helden – een leren jack. Zo droeg Arnold Schwarzenegger een motorjack in Terminator 2, waar hij op een Fat Boy^® reed.

Het jack dat is ontworpen voor de film The Girl with the Dragon Tattoo uit 2011 is een heel goed voorbeeld van hoe een zwart leren jack een ruige uitstraling geeft, ook al is er geen motorfiets in beeld.

Het zwarte leren jack werd ook de vaste outfit van rocksterren die vertegenwoordigers waren van de tegencultuur. Al sinds de beginjaren van de rock treden zangers in heel uiteenlopende genres, van Judas Priest tot Justin Bieber, op in een zwart jack. Er zijn talloze opnames van Elvis Presley uit de jaren vijftig, waarop hij zijn bekende J.C. Penney jack draagt. En wie zal ooit This is spinal tap uit 1984 kunnen vergeten, de geweldige satire op een hardrockband, waarin Harry Shearer als Derek Smalls optreedt met een leren jack aan.

Filmsterretjes dragen er een op de rode loper. Modeontwerpers combineren ze met een luchtige jurk. Elk seizoen weer hangen er bikerjacks in de rekken van de kledingzaken. Wereldwijd zijn bikers er nog steeds weg van. Waarom? Omdat sommige kledingstukken nu eenmaal tijdloos zijn. Het zwarte leren jack is daar één van.

---

Trefwoorden: