Een nieuwe start

Hoe een klein stadje in Indiana motorraces opnieuw op de kaart zette na de ‘Grote Oorlog’

DOOR WERELDOORLOG I werden heel wat dingen in de koelkast gestopt, niet alleen in de motorfietsenindustrie maar zowat in de hele wereld. Toen de oorlog in 1918 voorbij was, wist niemand zeker hoe, wanneer en zelfs óf de motorfietsenwereld ooit nog opnieuw aan het rollen zou gaan. Dus toen de Motorcycle and Allied Trades Association (de voorloper van de AMA) in 1919 een grootschalige straatrace organiseerde in het weekend van Labor Day in Marion, Indiana, nam de organisatie daarmee een vrij groot risico.  

De belangrijkste producenten met raceteams gingen akkoord om deel te nemen: Harley-Davidson®, Indian en Excelsior-Henderson. Maar er waren geen races geweest in de oorlog als gevolg van de benzinetekorten en ook burgers reden veel minder omdat de motorfietsenproductie beperkt was en veel mannen in dienst waren.  

De coureurs zouden wel komen, maar zou er wel iemand komen kijken? Er werd een circuit van 5 mijl uitgestippeld op de landelijke wegen rond Marion, voor een wedstrijd van 40 ronden of 200 mijl. Kruispunten werden opgehoogd en rechte hoeken afgerond om hogere snelheden toe te laten. Het ging om landwegen zonder bestrating, dus het grootste probleem was het stof. Tijdens de oefenrondes bleek dat bijna-botsingen met brievenbussen en andere rijders problemen veroorzaakten. De oplossing was om het circuit met olie te besprenkelen en het rechte terugstuk te bedekken met gemalen kalksteen. Maar dat gaf weer een nieuw probleem: keitjes die onder de achterband vandaan ketsten, verwondden de coureurs en beschadigden de motorfietsen die erachter reden.  

Tijdens de wedstrijd domineerde Otto Walker, een voormalige WOI-piloot die een helm van een gevangen Duitse piloot droeg, van bij het begin en hij lag 125 mijl lang aan de leiding. Maar na technische problemen moest Walker de leiding afstaan aan H-D® teamgenoot Leslie ‘Red’ Parkhurst en Teddy Carroll van Indian, H-D’s belangrijkste concurrent. Parkhurst won met een tijd van 3 uur, 6 minuten en iets meer dan 33 seconden. De tweede en derde plaats gingen naar Ralp Hepburn en Otto Walker.  

Maar belangrijker dan het resultaat was de opkomst. Ongeveer 15.000 toeschouwers bekeken de wedstrijd, van wie velen op de motorfiets helemaal van de Westkust kwamen gereden. Meer dan 700 hotelkamers zaten vol en zelfs inwoners stelden kamers ter beschikking voor de fans. Het tijdschrift Motorcycling and Bicycling schreef dat “elke straat van de stad” gonsde van de motorfietsen. Tussen de toeschouwers bevonden zich onze oprichters Walter Davidson en William S. Harley.  

Het succes van de wedstrijd in 1919 leidde tot een groter evenement in 1920. De hill climb race van het jaar ervoor werd herhaald en veteranen van de Burgeroorlog uit het plaatselijke National Soldiers Home kregen een rit in een zijspan aangeboden op het wedstrijdparcours. Red Parkhurst was een van de rijders en kartonnen labels met het opschrift ‘Ik heb mijn zijspan geschonken aan de Old Soldiers’ Outing – jij ook?’ verspreiden zich als een lopend vuurtje tijdens het weekend.  

Maar het meest historische moment van 1920 vond plaats na de wedstrijd. Eerder op de dag had Ray Weishaar van Harley- Davidson een dwergbiggetje van een plaatselijke boerderij geadopteerd, dat hij dicht tegen zich aanhield terwijl hij door de paddock liep. Weishaar won de wedstrijd met een verschroeiend gemiddelde van 71 mijl of 114 km per uur, een nieuw record op een afstand van 200 mijl. Weishaar ging met zijn nieuwe vriend ‘Johnny’ op de foto tijdens een interview na de race, waardoor journalisten het woord ‘hog’ (biggetje) begonnen te gebruiken voor Harley- Davidson rijders en hun motorfietsen.  

Deze wedstrijden van 1919 en 1920 waren meer dan een leuk en snel weekend. Wereldoorlog I decimeerde de consumentenmarkt voor motorfietsen, waardoor verscheidene producenten hun deuren definitief moesten sluiten. Ook veel dealers stopten ermee, terwijl anderen hun kostje bij elkaar moesten schrapen met de verkoop van tweedehands motorfietsen, accessoires en reparaties.  

Deze wedstrijden, en vooral de eerste race, betekenden de hergeboorte van het motorrijden, een triomfantelijke terugkeer van de sport die zo velen nauw aan het hart lag. In de woorden van een journalist uit 1919: “De wedstrijd is weer begonnen.”  

De originele trofeeën en foto’s van de legendarische wedstrijden in Marion, Indiana zijn te bezichtigen in het Harley-Davidson Museum® in Milwaukee.

---

Trefwoorden: